Pretérito Perfecto
hiszpański czas przeszły dokonany
Czas Pretérito Perfecto de Indicativo obok Indefinido oraz Imperfecto to już 3 czas przeszły (został nam jeszcze tylko jeden, obiecuję). Jako siewca dobrych wiadomości od razu mówię – budowa jest całkiem nieskomplikowana.
W odróżnieniu od Imperfecto i Indefinido, które są czasami tzw.prostymi, czyli składającymi się z jednego wyrazu określającego formę czasownika w Pretérito Perfecto mamy dwie składowe, czyli jest to czas złożony. Jeśli komuś to ułatwi sprawę to warto wspomnieć, że jest podobny do angielskiego czasu Present Perfect.
Budowa czasu
Pretérito Perfecto
Zanim zdradzę szczegóły wyobraź sobie jakiś duet. Mogą to być dwie postaci z bajki, para postaci z filmu, jak Batman i Robin, lub idealny duet składników jak na przykład ciepły, świeży chlebek z masełkiem. Wyobraź sobie coś, czego nie można rozłączyć i tak myśl od tej pory o dwóch składnikach czasu Pretérito Perfecto.
TURBO WAŻNA SPRAWA!
Te dwa składniki występują zaraz obok siebie, jeden po drugim i NIC, ale to NIC nie masz możliwości wstawić pomiędzy nimi.
Czas Pretérito Perfecto tworzysz odmieniając czasownik posiłkowy haber i następnie dodajesz do niego participio pasado, czyli czasownik główny z końcówką -ado lub -ido.
Aby utworzyć participio pasado, do tematu czasowników zakończonych na –ar dodajemy końcówkę –ado. Do czasowników II i III grupy dodajemy końcówkę –ido.
| Czasownik -AR | Czasownik -ER | Czasownik -IR |
|---|---|---|
| hablar → hablado | beber → bebido | vivir → vivido |
Czasownik haber odmienisz w ten sposób:
| yo | he |
| tú | has |
| él/ella | ha |
| nosotros | hemos |
| vosotros | habéis |
| ellos / ellas | han |
W uproszczeniu wygląda to tak. Participio jest takie samo dla wszystkich osób.
Nie kłamałam mówiąc, że nie można ich rozdzielać więc odmieniając czasowniki zwrotne w Pretérito Perfecto zaimki zwrotne wstawiasz przed formy czasownika haber 🙂
Nieregularne formy
participio pasado
| Czasownik | Znaczenie | Participio pasado |
|---|---|---|
| abrir | otwierać | abierto |
| decir | mówić | dicho |
| ver | widzieć | visto |
| ser | być | sido |
| escribir | pisać | escrito |
| hacer | robić | hecho |
| poner | kłaść | puesto |
| romper | psuć, łamać | roto |
| caer | spadać | caído |
| volver | wracać | vuelto |
| morir | umrzeć | muerto |
| cubrir | przykryć | cubierto |
| freír | smażyć | frito |
| resolver | rozwiązać | resuelto |
Pretérito Perfecto
zastosowanie czasu
Pretérito Perfecto w języku hiszpańskim opisuje akcje zakończone w niezakończonym okresie czasu. Używamy go zatem z perspektywy aktualnej, czyli znajdujemy się w tej przestrzeni czasowej (este día, esta semana, etc.), do której się odnosimy.
- Hoy he comido mucho. – Dziś dużo zjadłam. (dzień nadal trwa)
- Esta semana hemos trabajado poco. – W tym tygodniu pracowaliśmy mało. (tydzień nadal trwa)
Ponadto Pretérito Perfecto odnosi się do wydarzeń z niedalekiej przeszłości.
- ¿Qué has dicho? – Co powiedziałeś?
Używamy go również po to, by zadać pytanie o doświadczenia życiowe lub opowiedzieć o nich bez precyzowania, do którego momentu w przeszłości się odnosimy:
- ¿Has estado en España? – Byłeś w Hiszpanii?
Służy do wyrażania czynności, które mają konsekwencje w teraźniejszości.
- He comido demasiado. – Zjadłam za dużo.
Możemy też użyć Pretérito Perfecto, by podać lub zapytać o opinię:
- – ¿Qué te ha parecido la película? – Jak ci się podobał film?
– Me ha encantado.
Pretérito Perfecto
określniki czasu
| esta semana | w tym tygodniu |
| esta mañana | tego ranka |
| este fin de semana | w ten weekend |
| este mes | w tym miesiącu |
| este año/siglo | w tym roku/wieku |
| esta tarde/noche | tego wieczora/nocy |
| hasta ahora | do tej pory |
| ¿Alguna vez…? | Kiedykolwiek…? |
| todavía no | jeszcze nie |
| ya | już |
| últimamente | ostatnio |
| una vez | raz kiedyś |
| muchas veces | wielokrotnie |
| en mi vida | w moim życiu |
| nunca | nigdy |
| durante + okres czasu | przez … |
Pretérito Perfecto
ćwiczenia
Zadanie 1
Czas pretérito perfecto to w pierwszej kolejności poprawna odmiana czasownika haber. Sprawdź, czy ją znasz uzupełniając luki odpowiednią formą. Gdybyś potrzebował akcentów: á é í ó ú ñ
Zadanie 2
Skomplikujmy sprawę trochę. Teraz uzupełnij luki odmienioną formą czasownika haber i patricipio pasado. Gdybyś potrzebował akcentów: á é í ó ú ñ
Zadanie 3
Przetłumacz zdania na język hiszpański używając czasu Pretérito Perfecto. Gdybyś potrzebował akcentów: á é í ó ú ñ
